Posted by 
હમીદિયા હોસ્પિટલ ભોપાલમાં છે. એક મોટી હોસ્પિટલ છે. તેની નજીકનું એક મંદિર,જ્યાં એક આધેડ મહિલા ઘણીવાર જોવા મળે છે. લોકોને મદદ કરે છે તેનું નામ હીરાબાઈ છે. પરંતુ લોકો તેમને ‘બુઆ જી’ કહે છે હીરાબાઈને લાવરીશ લાશો ને અંતિમ સંસ્કાર કરે છે.અને તેઓને તેમના કાર્ય પર ગર્વ છે.
વૃદ્ધ મહિલા જેણે તેમના પુત્રને ગુમાવ્યો.
હીરાબાઈ જણાવે છે કે 26 વર્ષ પહેલાં એમને હોસ્પિટલની સામે એક વૃદ્ધ ને રડતા જોયા હતા.એ મહિલા ગામથી પુત્ર ના ઈલાજ માટે આવી હતી.એના જવાન પુત્રનું મૃત્યુ થયું હતું.દીકરાને પાછો લઈ જવા અથવા અંતિમ સંસ્કાર કરવા પણ તેની પાસે પૈસા ન હતા.ત્યારે એ સામે આવી હતી.તેમણે દાન આપ્યું અને પ્રથમ વખત અંતિમ સંસ્કાર કર્યા. આ પછી,આ શ્રેણી ક્યારેય અટકી નહીં. અત્યાર સુધીમાં,તેમણે લગભગ 700 બાળકો અને 2000 યુવાન લોકોના મૃતદેહની અંતિમ વિધિ કરી છે.
અંતિમ સંસ્કાર માં કરે છે મદદ.
હિરાબાઈ કુટુંબ અને તેમના પોતાના લોકોના અંતિમ સંસ્કારમાં પણ મદદ કરે છે. પરંતુ તેની પાસે પૈસા નથી લેતા.તે પોતાન રૂપિયાથી લાકડું ખરીદે છે. બાકીની સામગ્રી મંગાવે છે રિવાજ મુજબ,મૃતકોને તેમની અંતિમ યાત્રા પર મોકલો. તે કહે છે કે આ કામ માટે તે લોકો પાસેથી દાન અથવા આર્થિક મદદ લેતી નથી.
પરિવારે ના આપ્યો સાથ
લોકશાહીના સમાચાર સાથે વાત કરતી વખતે તેના સંઘર્ષને યાદ કરતાં હિરાબાઈ કહે છે કે બધું એટલું સરળ નહોતું. પતિએ ક્યારેય તેના કામને ટેકો નથી આપ્યો. જ્યારે પતિનું નિધન થયું ત્યારે આર્થિક મુશ્કેલી થવા લાગી. તે કહે છે કે તે સમયે ઘણું કામ હતું. એક તરફ,ઘરની અને બાળકોની જવાબદારી અને બીજી બાજુ,મૃતદેહોની જવાબદારી. પરંતુ તેઓએ પોતાનો નિર્ણય બદલ્યો નથી. અને બન્ને ફરજ બજાવતી રહી.
સમસ્યાઓનો પણ સામનો કરે છે.
જયારે કોઈ લાવરીશ લાસ ના અંતિમ સંસ્કાર દરમિયાન પોલીસ આવે છે ત્યારે એમને સમજવા પડે છે કે લાશ નું કોઈ પોતાનું નથી કોઇ ને લાશ ની શોધ નથી કરી માટે તે પોતાનો ફરજ બજાવે છે આ દરમિયાન પોલીસ જોડે ઝગડો પણ થઈ જાય છે.હીરાબાઈ કહે છે કે પ્રામાણિકપણે લોકોને મદદ કરવી એટલી મુશ્કેલ લાગે છે.
પોલીસ પણ લે છે મદદ.
હવે મોટાભાગના પોલીસકર્મીઓ હિરાબાઈ એટલે કે બુઆયા જીને ઓળખે છે.પોતે એ હીરાબાઈ જોડે મદદ માંગે છે અને પછી એ લાવરીશ લાશોની દફન વિધિ કરે છે.જો કોઈ અંતિમ સંસ્કારમાં મદદ માંગે છે,તો તે પણ કરે છે.
સમાજ સેવા પણ સન્માન નહિ.
હિરાબાઈ એક જ દિવસમાં અનેક દેહની અંતિમ વિધિ કરે છે. આને કારણે,દૈનિક પ્રવૃત્તિઓ કર્યા પછી સ્નાન કરવું શક્ય નથી.અને તેથી લોકો એમને અડે છે.એમના કામ ને ખોટી રીતે જોવામાં આવે છે.હિરાબાઈ કહે છે કે લોકોની આ વર્તણૂક જોઈને તેઓને લાગતું નથી કે આપણે 21 મી સદીમાં જીવી રહ્યા છીએ.
હસતા હીરાબાઈ કહે છે કે આ કામ તેમના મૃત્યુ સુધી કરવા માંગે છે. પરંતુ ઉંમરને કારણે શરીર કેટલીકવાર થાક અનુભવે છે. તે કહે છે,હું કોઈ ની પર ઉપકાર કે કુર્પા નથી કરતી.મારી માટે આ સેવા નું કામ છે.આ કામ કરવું મારી માટે સૌભાગ્ય ની વાત છે.
હિરાબાઈ ઇચ્છે છે કે મહિલાઓ પણ આગળ આવે. જે કાર્ય તેઓએ શરૂ કર્યું છે,તે ચાલુ રાખે છે. જો કોઈ સ્ત્રી આ કાર્યને આગળ ધરે છે,તો તે વધુ ખુશ થશે.
