Posted by 
નમસ્તે મિત્રો અમારા આ લેખમાં આપ સૌંનું સ્વાગત છે દેશના ખૂણે ખૂણે ભોલેનાથની પૂજા કરવામાં આવે છે. દેશભરમાં અનોખા અને પ્રાચીન શિવલિંગની સ્થાપના છે પરંતુ આજે અમે તમને એક શિવલિંગ બતાવવા જઈ રહ્યા છીએ જેની સ્થાપના પાંડવોએ કરી હતી આ શિવલિંગની ઉપર માનવ શરીરની નસો જેવી આકૃતિઓ છે જે તેને વિશેષ બનાવે છે આ પવિત્ર સ્થળ મુક્તેશ્વર ધામ તરીકે ઓળખાય છે અહીં જ ભગવાન શિવએ પાંડવોને યુદ્ધ જીતવા આશીર્વાદ આપ્યા હતા.મુક્તેશ્વર ધામ.
મુક્તેશ્વર ધામ તરીકે ઓળખાતું આ પવિત્ર સ્થળ પંજાબના પઠાણકોટ જિલ્લાના અર્ધ-કિલ્લેબંધી વિસ્તાર ધારના ડુંગ ગામમાં સ્થિત છે પઠાણકોટથી આ સ્થાનનું અંતર 20 કિલોમીટરની નજીક છે પાંડવોએ આ સ્થળે 5 ગુફાઓ બનાવી હતી પાંડવોએ છેલ્લો સમય ગુફામાં વિતાવ્યો હતો જ્યાં પવિત્ર શિવલિંગ સ્થાપિત છે સૌથી મોટી ગુફામાં પાંડવો દ્વારા સ્થાપિત પવિત્ર શિવલિંગના દર્શન છે એવું કહેવામાં આવે છે કે દ્વાવારા યુગમાં શિવલિંગની નજીક દૂધ સતત વહેતું હતું કળિયુગમાં તે પાણીના સતત પ્રવાહમાં બદલાઈ ગયું પરંતુ હવે આ પાણીનો પ્રવાહ પણ અસ્તિત્વમાં નથી એવું માનવામાં આવે છે કે જો અહીં સ્થાપિત શિવલિંગની રેખાઓ થોડા સમય માટે કાળજીપૂર્વક અવલોકન કરવામાં આવે છે તો ભગવાન શિવ વાસ્તવિક દ્રષ્ટિ આપે છે અને દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે.
આ સિવાય આ સ્થાન પરની અન્ય 4 ગુફાઓ પાંડવો દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી તે ગુફાઓ પૈકી એક ગુફા ભીમા પણ હતી જે પર્વતની પાછળની બાજુએ બનાવવામાં આવી હતી પરંતુ આ ગુફા થોડા વર્ષો પહેલા તળાવમાં તૂટી ગઈ હતી એક ગુફામાં મેડિટેશન હોલ બનાવવામાં આવ્યો હતો જ્યારે મંદિર સમિતિ દ્વારા હવે ગુફાને સ્ટોર રૂમમાં ફેરવવામાં આવી છે.
દ્રૌપદીનું રસોડું યુધિષ્ઠ્રાનું સિંહાસન પણ મુખ્ય ગુફામાં હાજર છે એવું માનવામાં આવે છે કે યુધિષ્ઠિર તેની ગાદી પર બેસતા અને અન્ય ભાઈઓ સાથે ચર્ચા કરતા.
આ સ્થળે યુધિષ્ઠ્રાની ધૂન પણ હાજર છે. દ્રૌપદીના રસોડા પાસે અર્જુને પાણીની વ્યવસ્થા કરવા માટે તીરનો ઉપયોગ કરીને સ્ટેપવેલ પણ બનાવ્યો હતો આ સ્ટેપવેલની વિશેષતા એ છે કે રવિ નદીમાં પાણીનું સ્તર ઓછું થવા છતાં તેનું પાણી ક્યારેય સુકાતું નથી આ ગુફાઓમાં હજી પણ અર્જુનના તીરનાં નિશાન જોવા મળે છે ગુફાની અંદર કરેલી કારીગરી વિશેષ છે. ગુફાઓની દિવાલો પર દેવી-દેવતાઓના આંકડાઓ કોતરવામાં આવ્યા છે દિવાલો ઉપરાંત ગુફાની છત પણ આશ્ચર્યજનક છે ગર્ભ ગુફાના પ્રવેશદ્વાર પાસેની છત પર ભગવાન શિવનો આકાર છ શ્રી યંત્રની આકૃતિ ધ્યાન હાલમાં ધાબા પર રહે છે.
મુક્તેશ્વર ધામને મિનિ હરિદ્વાર કહેવામાં આવે છે.મુક્તેશ્વર ધામ મીની હરિદ્વાર તરીકે પણ ઓળખાય છે. લોકો અહીં હાડકાં વહન માટે પણ આવે છે આ સ્થળે પિત્ર દાન પણ કરવામાં આવે છે અહીં ખામી દૂર કરવા માટે કાલ સરપની પૂજા કરવામાં આવે છે આ સ્થાન સાથે જોડાયેલી એક ખાસ વાત એ છે કે અહીં ભગવાન શિવની મુલાકાત અને પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ ગાય હત્યાના પાપથી પણ છૂટકારો મેળવે છે મહા શિવરાત્રીના શુભ પ્રસંગે અહીં ત્રણ દિવસીય મેળો ભરાય છે આ મેળામાં ભગવાન શિવના ભક્તો દૂર-દૂરથી પહોંચે છ આ ઉપરાંત નવરાત્રી અને સાવન મહિનાની સાથે હોળીના તહેવાર પર પણ મોટી સંખ્યામાં ભક્તો આવે છે.
ભીમનો કોલું અહીં હતો.આ સ્થાન પર તેલ કાઢવા માટે ભીમના કોલુંનો ઉપયોગ પણ કરવામાં આવતો હતો એવું કહેવામાં આવે છે કે એકવાર ક્રશરમાંથી તેલ ન નીકળ્યું ક્રોધમા ભીમે ક્રશરને કાઢી નાખ્યું અને ફેંકી દીધું જ્યાં ભીમનો કોલું પડી ગયો હતો હાલમાં તે જમ્મુ-કાશ્મીરના કઠુઆ જિલ્લામાં છે. આ સ્થળે ભગવાન શિવનું મંદિર પણ બનાવવામાં આવ્યું છે.